مطالب کلیدی کتاب “شخصیت سالم”

این مطالب درک دریافت محدود من از مفاهیم هست ، و می تواند با محتوای اصلی و مورد نظر متفاوت باشد.

هنگامی جامعه ای سالم و متعادل خواهیم داشت که افراد آن جامعه، از سلامت روان برخوردار و در عرصه های اجتماعی فعال باشند.

فرزانه آموخته است که آموخته هایش را مطلق نداند و بی قید و شرط پایبند آنها نباشد

مولانا در کتاب گرانقدر مثنوی، حکایتی شیرین دارد که در جهان پیچیده است گروهی در تاریکی فیلی را لمس می کنند، یکی خرطوم فیل را لمس کرده و او را چون لوله می انگارد، دیگری پای فیل را لمس کرده و فیل را ستون انگاشته است، سومی گوش های فیل را لمس کرده و او را همچون بادبزن در نظر آورده است و چهارمی شکم فیل را لمس کرده و فیل را کیسه ای آویزان تصور نموده است. تا زمانی که نور نتابد و کل فیل دیده نشود «جزء انگاری» حاصلی جز اختلاف نظر ندارد.

روش علمی بر پایه ی کاهشگری و تقلیل گرایی قرار دارد

معیار ما برای تعریف شخصیت سالم شکوفایی استعدادهای یک فرد است. بنابراین کسی که بیماری روانی آشکاری ندارد و عملکرد او در حد میانگین عملکرد افراد جامعه است اما موفق به شناخت و شکوفا کردن استعدادهای انسانی خود نشده است،دارای شخصیت سالم نمی باشد. بنابراین هنگامی که راجع به ویژگی های شخصیت سالم صحبت می کنیم منظورمان استعدادهای ویژه ی انسانی است.
بر خلاف «غریزهی حفظ حیات» و «غریزهی تولید مثل و تداوم بقا» که در تمام موجودات زنده مشترک است، انسان دارای تمایل یا غریزهی «تعالی روانی» است که منحصر به او است. با این دیدگاه، ویژگی هایی که نشان دهنده ی تعالی روانی در انسان هستند را به عنوان ویژگی های شخصیت سالم انتخاب کرده ایم.

1-انضباط شخصی یا کنترل خویشتن
یکی از ویژگی های شخصیت سالم این است که فرد نه به دلیل فشار بیرونی بلکه به دلیل هدف بزرگتر و ماندگارتر و متعهد بودن به انتخاب خود حاضر باشد محدودیتی خود خواسته را بپذیرد یا میلی کوچک و گذرا را مهار کند.
انسان، توانایی این را دارد که قوی ترین کشش ها و تمایلات غریزی خود را آگاهانه کنترل کند.
سحرخیزی، وقت شناسی، مقید بودن به تعهدات، روزه داری و پرهیز،ورزش منظم و مقید بودن به دستورالعمل های مذهبی نمونه هایی از انضباط شخصی هستند.

هیچ فردی بدون برخورداری از نظم به موفقیت بزرگی نرسیده است.

توانمندی بزرگ ، از طریق خویشتن داری بزرگ ، خود را آشکار می کند.

2-از خود گذشتگی
یکی از ویژگی های شخصیت سالم این است که در حیطه هایی از زندگی انتخاب های او نه بر مبنای نفع خود که بر مبنای نفع دیگران صورت می گیرد
کسی که چنین انتخابی در زندگی دارد از نفع دیگران و از خودگذشتگی خود لذت می برد و آرامش پیدا می‌کند. رسیدن به چنین قابلیت و استعدادی که از منافع دیگران رضایت خاطر و لذت کسب کنیم یکی از ویژگی‌های شخصیت سالم است
اینکه چقدر از زندگی ما صرف فعالیت هایی میشود که خودمان به طور مستقیم از آنها نفع نمی بریم یکی از ملاک هایی است که سلامتی شخصیت ما را نشان میدهد.
ریشه بسیاری از اختلالات در خود محوری است و باور من این است که با حرکت دادن انسان ها از موضع خود محوری به موقعیت از خود گذشتگی قدم مهمی در درمان و رشد آنها برداشته می شود .
البته آزار طلبی یا نقش قربانی بودن یک اختلال و مسئله شخصیتی است و با از خودگذشتگی کاملاً متفاوت است فردی که به مرحله از خود گذشتگی رسیده است خودش به طور آزادانه انتخاب میکند که در چه حیطه های و تا چه حدی منافع دیگران را بر منافع خود مقدم بدارد

3-خودشکوفایی یا خلاقیت:
خلاقیت به معنای آفرینش چیزی است که قبلاً و توسط دیگری ساخته نشده باشد
از آنجا که خلاقیت یک ویژگی انسانی است شکوفا کردن این استعداد درونی یکی از ویژگی های ضروری شخصیت سالم است
لازم نیست این خلاقیت حتماً به صورت تولید یک کالای جدید یا خلق یک اثر هنری خود را نشان بدهد، ابداع یک غذای جدید، چیدن دکوراسیون متفاوت و طراحی خلاق و بدیعِ برنامه روزانه زندگی نمونه‌های ساده‌ای از خلاقیت است.
گرچه استعداد خلاقیت در برخی افراد بیشتر از سایرین است هیچ‌کس فاقد این استعداد نیست هر کس به قدر استعدادی که در آفرینندگی دارد لازم است این استعداد را به کار گیرد.
برخورداری از شخصیت سالم بدون خلاقیت و آفرینندگی غیرممکن است
کارهای روزانه خود را در طی روز مرور کنید ببینید در چه کارهایی صاحب سبک هستید و چه کارهایی را از دیگران آموخته اید و کاملا آنها را تقلید می کنید.
سعی کنید در یکی از کارهای تان بازنگری کنید و آن را به سبک جدیدی انجام دهید
ممکن است شیوه قبلی انجام آن کار ساده تر و مقرون به صرفه تر باشد لازم نیست حتماً سبک جدید شما بهتر از سبکهای معمول باشد بهتر این است که شما استعداد آفرینندگی خود را تمرین بدهید. زمانی فرا خواهد رسید که در زمینهای سبک شما بهتر از سبک دیگران باشد.